İçinden çocuk geçen filmler-3: "Poyraz"

Poyraz, Belma Baş’ın soluk yeşil kokular ve eski ahşap dokular arasında bir civarda çektiği,  etkileyici bir “dakikalar” filmi; etkileyici bir sis’ler filmi…

Bahsi geçen “civar”da, bir çocuk, yaşlı bir kadın, ölüm ve onun ontolojik karşıtı olarak “canlılık” var.

Çocuğun ve köpeğin, sisi takip eden göz bebekleri ve süte değen ağızları var. İki ağzın dillerini süte çarparken kazandan çıkan canlılık sesleri ile, ateşe atılan bir kepçe sütün alevler arasında ölmesinden çıkan sesler var.

Zaten film, hareketsizlik ve canlılık arasındaki imgesel ilişkiyi, belki de kapalı ve donuk bir avucun içinden çıkıp hareket eden bir salyangozla temaşa ettiğimiz  bir giriş sahnesi ile açılıyor. İkinci sekans ise, akan nehrin soluk ve “isteksiz” canlılığı ile, nehrin hemen üstündeki sisin imgelediği uzaklık ve ölümün aynı  tabloda pozisyon alma çabalarını, bir çocuğun nehir kıyısından izlemesi ile devam ediyor.

Film, esas olarak,  bir çocuğun, ölümle iletişim kurma sürecinde olan yaşlı bir kadınla ilişkisini takip etmemizi istiyor.

Bu takip, kadın ile ölüm ve kadın ile çocuk arasındaki iletişimin birer haber taşıyıcısıymış gibi kadraja giren Ordu dağları, sis, Meleti Nehri, vadi rüzgarları, dut ağacı, süt, ahşap basamaklar, samanlıktaki yaba gibi bir dizi işaretten oluşan psişik bir imgesel kurgudan güç alıyor.

Memleketimin filmi diye söylemiyorum:),  ölüm ve canlılık arasındaki gerilimin aile bireyleri üzerinde oluşturduğu ağır/dingin atmosferde dolanan çocuğu takip ettirmekte fevkalade başarılı bir film Poyraz.

Poyraz’ın yönetmeni Belma Baş, Karadeniz’in, yer yer boğulma hissi uyandıran baskın doğasının her yanından göz kırpan yaşam ve ölüm nişanlarını bir “ilk film” için heyecan verici bir sinematografik ustalıkla meleti nehri’ne, sis’e, süt’e akıtıyor.

Poyraz çoğu Karadeniz evinin önündeki dut ağacından çıkıp 5 kıtada 50’den fazla festivale katıldı, Cannes’de yarıştı; sağına soluna çok sayıda ödül takıştırdı. Ve Belma Baş’ın 2010 yılındaki çektiği uzun metrajlı film olan Zefir’e tematik, metaforik ve teknik olanaklar sağladı.

Filmin evrendeki baş döndürücü yolculuğu şöyle:

Kodak-Antrakt Sinema Dergisi 2. Kısa Metrajlı Film Senaryosu Yarışması, Birincilik Ödülü. 2004
59. Cannes Film Festivali Kısa Film Dalında Altın Palmiye Adayı. 2006
43. Antalya Altın Portakal Film Festivali, Ulusal Kısa Film Yarışması, Jüri Özel Ödülü. 2006
Kodak/Antrakt 2. Kısa Metrajlı Film Senaryosu Yarışması Büyük Ödül. 2006
Bilgi’de 3 Kısa 3 Gala Film Gösterimi. 2006
3. Akbank Kısa Film Festivali, En İyi Kurmaca Film Ödülü. 2006
3. Hisar Kısa Film Festivali 2006 Seçkisi. 2007
Tiburon International Film Festival. 2007
14. Women Make Waves Film Festival, Tayvan. 2007
5. Filmmor Uluslararası Gezici Kadın Filmleri Festivali, Kadınlardan Kıssalar – Türkiye Bölümü, Gösterim. 2007
13. Uluslararası Drama Kısa Film Festivali, Yunanistan, En İyi Balkan Filmi Ödülü. 2007
59. Uluslararası Locarno Film Festivali, Geleceğin Leoparları bölümünde yarıştı. 2007
12. Türkiye / Almanya Film Festivaline Katıldı. 2007
2. MostraMundo Film Festivali, En İyi Ses Ödülü
2. MostraMundo Film Festivali, En İyi Özgün Müzik Ödülü
9. Rio De Janeiro Kısa Film Festivali, Özel Mansiyon
10. Lenola Film Festivali, En İyi Film Ödülü
10. Lenola Film Festivali, En iyi Yönetmen Ödülü
13. La Cittadella del Corto Kısa Film Festivali, Mansiyon
14. Capalbio Cinema Kısa Film Festivali, Toscana Film Komisyonu Peyzaj Ödülü
13. Lessinia Film Festivali, Jüri Ödülü
1. Kıbrıs Uluslararası Kısa Film Festivali, 3. Dünyadan Kısalar. 2008
1. Kısadan Hisse Kısa Film Günleri, Gösterim. 2007
5. Dağ Filmleri Festivali, Ülkemizden Bölümü, Gösterim. 2010
1. Bursa Kadın Kısa Filmleri Festivali, 1. Kristal Şeftali Ulusal Kadın Kısa Filmleri Yarışması, En İyi Deneysel Film Ödülü. 2013
10. Akbank Kısa Film Festivali, Özel Gösterim. 2014
6. Malatya Uluslararası Film Festivali, En İyi On Kısa Film Bölümü, Gösterim. 2015
16. İzmir Kısa Film Festivali, Antalya Sinema Derneği En İyi On Kısa Film Seçkisi. 2015

POYRAZ (BOREAS)

13’25”, 35mm (1.85:1), Dolby SR
Renkli, Türkçe
Türkiye © 2006

Not: Yazı, Vaskıran Günlüğü"nden alınmıştır.

Filmi, bu bağlantıdan izleyebilirsiniz.

İçinden çocuk geçen filmler: "The Fall"

İçinden çocuk geçen filmler: "Mongolian Ping Pong"