Dinamik sistem ne anlama gelir ?
Dinamik
sistem, bir okulun eğitsel çerçevesini belirleyen üç eksen olan, “öğretmen”,
“gruplama” ve “eğitsel mekan” konularında
anaakım okullardaki yaygın sisteme alternatif bir sistem olarak tasarlanmıştır.
Sistem aşağıdaki önermeler üzerine kuruludur:
1) Tüm öğretmenler benim öğretmenim
2) Tüm
çocuklar benim arkadaşım
3) Her
yer benim öğrenme alanım
“Tüm öğretmenler benim öğretmenim”
Erken çocukluk eğitimi
öğretmenlerinin birçok alanda ve disiplinde yetenekli olması istenir/talep
edilir. Bu, erken çocukluk branşındaki öğretmenlerin matematikten, edebiyata,
teatral becerilerden, tarım bilgisine kadar çok farklı dallarda yetenekli
olması istendiği anlamına gelir. Ne var ki, hiçbir kişinin, bu kadar geniş bir
skalada yetenekli olması mümkün değildir. Haliyle her öğretmen belli alanlarda
güçlü, belli alanlarda zayıf olabilmektedir.
Diğer yandan, erken çocukluk çağının özgün yapısı nedeniyle, çocuklar bu dönemde farklı disiplinleri, dünyayı tanıma gibi fevkalade zor bir uğraşa destek olacak birer üretim aracı olarak kullanırlar. Başka deyişle, erken çocukluk öğretmenlerinin üst düzeyde multi-disipliner olmalarının beklenmesi anlaşılır ama gerçekçi değildir.
Diğer yandan, erken çocukluk çağının özgün yapısı nedeniyle, çocuklar bu dönemde farklı disiplinleri, dünyayı tanıma gibi fevkalade zor bir uğraşa destek olacak birer üretim aracı olarak kullanırlar. Başka deyişle, erken çocukluk öğretmenlerinin üst düzeyde multi-disipliner olmalarının beklenmesi anlaşılır ama gerçekçi değildir.
Bu durumda, öğretmenlerin daha
yetenekli, başarılı olduğu ve elbette kendilerini daha mutlu hissettikleri
alanlarda çalışma fırsatı bulabilecekleri, çocukların ise farklı öğretmenlerin
farklı zenginlikleri ile buluşabilecekleri bir sistem bu çelişki için en isabetli denge olarak görünmektedir.
Konvansiyonel eğitimde her grubun, çoğu zaman kura sonucunda atanmış bir öğretmeni vardır ve grup, ilgili öğretmenin yeterliliklerini ve
yetersizliklerini kabullenmek durumundadır. Bir öğretmeni bir gruba
koşullandığınızda o grup ile o öğretmen arasında bir anlamda bir kader ilişkisi
kurmuş olursunuz. Oysa ki, hiçbir çocuk, sırf başka bir grubun öğretmeni
olduğu gerekçesi ile okulda bulunan bir öğretmenin zenginliğinden, öğretmen olarak biriktirdiklerinden mahrum
kalmamalıdır. Çünkü erken çocukluk dönemi, tüm disiplinlerden mümkün olduğunca
yararlanılması gereken özel bir dönemdir.
Yedi İklim’de her öğretmen,
kendini mutlu, özgür ve yetenekli hissettiği alanlarda atölyeler yürütür ve tüm
çocuklar bu atölyelerde tüm öğretmenlerle bir araya gelme şansı bulurlar.
Bir grubu yalnızca bir öğretmene
koşullamak, öğretmenlerin yaşamlarındaki olağandışı değişimler (kent
değişiklikleri, hastalık, çeşitli sebeplerle işten ayrılma) durumunda
çocukların okulla ruhsal bağlarının zedelenmesine neden olabilmekte, grubu
devralan öğretmen ile çocuklar arasında, birbirlerini tanımamaktan kaynaklı
uyumsuzluklar olabilmektedir. Tüm öğretmenlerin tüm çocuklarla
bağlarının olduğu bir sisteme olan ihtiyacın bir diğer sebebi de budur.
Erken çocukluk dönemi gelişimin
çok hızlı olduğu bir dönemdir. Bu dönemin, tek bir öğretmenin gözlem alanına
bırakılması doğru ölçme-değerlendirme yapma olasılığını da zayıflatmaktadır. Bir
çocuk ne kadar çok profesyonel tarafından ve ne kadar farklı etkinlik
alanlarında gözlenebilirse, o çocuk hakkındaki gözlemimiz de o kadar sağlıklı
olacaktır.
Tüm öğretmenler tüm çocukların
öğretmeni olmakla birlikte, her grubun önemli günlük rutinler olan beslenme ve
uyku etkinliklerini takip etmek üzere görevli bir grup öğretmen bulunur.
“Tüm çocuklar benim
arkadaşım”
Konvansiyonel eğitimdeki “sınıf”
kavramı, çocukların ve ailelerinin diğer yaş grubundaki çocuklardan ve onların
ailelerinden tecrit olmalarını beraberinde getirmektedir. Oysa ki, çocukların
her biri birer renktir ve takvim yaşları farklı da olsa bir araya gelmeye
birbirlerini deneyimlemeye ihtiyaç duyarlar.
Hayatın akışı içinde, yani
komşuluk ilişkilerinde, sokakta, pazarda, akrabalar arasında vb. takvim yaşını
referans alan kategoriler yoktur. Ya da bir çocuk parkının girişinde "yalnızca
beş yaşındaki çocuklar girebilir" yazan bir levha bulunmaz. Yaşamın olağan
akışında bulunmayan kategorileri okullarda bir izolasyon tedbiri olarak
kullanmak, okulu, yaşamın akıştan ayıran bir tecrit alanı haline getirir.
Farklı yaşlardaki çocukların
biraya gelmeleri ile oluşan dinamiği kaçırmamak ve aynı zamanda aileler arası
deneyim alışverişinin artması için okulun tamamının bir grup olduğu düşüncesine
ihtiyaç vardır.
Bununla birlikte, gelişim
basamakları, bir okul için önemli referanslardır ve öğrenme süreçleri bu
basamaklar gözetilerek düzenlenmelidir. Bu yüzden yedi iklim’de birbirine yakın
takvim yaşındaki çocuklardan oluşan gruplar ve bu gruplara uygun çerçeve
programlar vardır, fakat bu tür gruplamaların, farklı yaşlardaki çocukların bir
araya gelmelerini engellememesi, çocuklar arası ilişkileri örselememesi
önemlidir.
Her Yer Benim Öğrenme
Alanım
Erken çocukluk döneminde mekan ve
psikoloji arasında güçlü bir bağ vardır. Bu dönemde mekansal uyaranlar çocukların
yaratıcılıkları ve dünyayı anlama çabası açısından önemli bir başlıktır.
“Sınıf” sisteminde ise, sınıf adı verilen mekan esas eğitim alanı olarak öne
çıkmaktadır. Bu, günün büyük kısmının bu sınırlı mekana hapsolması, okulun
diğer fiziksel olanaklarının tali, dahası, atıl kalmasını beraberinde
getirmektedir. Oysa, bir okulun her alanının etkin bir şekilde
değerlendirilmesi, tüm eğitsel mekanların tüm gruplara açık olması gerekir.
Yedi İklim’de koridorlar, holler,
balkon ve teraslar dahil okulun tüm alanları, eğitim alanı olarak kabul edilir
ve her birinin ayrı dinamikler taşıdığına inanılır.
Okul bahçesi ise yalnızca
çocukların oyun oynadığı bir alan olarak değil, çeşitli türlerdeki bitki ve
çiçeklerle buluşabilecekleri, doğanın öğreticiliği ile tanışabilecekleri bir
yaşam alanı olarak tasarlanmıştır. Ekoloji Atölyesi’nin önemli bir uygulama
alanı olarak okulumuzda mini bir botanik
bahçesi bulunur. Botanik bahçesi yaklaşık 50 çeşit bitkiye ev
sahipliği yapar. Bitkiler okulun temel enstrumanlarındandır.
Çocuklar, bahçenin ayrı bir bölümünde yer alan “Bahçe Bostan”da ise, kendi yetiştirdikleri ürünlerin
gelişimlerini izlerler, hasat kültürü ile tanışırlar.
Bunlarla birlikte, odun, kozalak
gibi yalnızca yapılandırılmamış orman ürünlerinin bulunduğu Kütük Park ve "Küçük Kara Balık
Açık Hava Sahnesi" dış
mekandaki önemli öğrenme merkezlerimizi olarak planlanmıştır.
Tüm bunlarla birlikte, bize göre bir alternatif kendini okul hudutları ile sınırlamaz. Okul çevresindeki tüm parklar, koruluklar, komşu bahçeleri okulun taşındığı alanlar olarak değerlendirilir. Yedi İklim'de çocuklar her gün belli etkinliklerini koruluk-orman-park alanlarında gerçekleştirirler. Bu zamanlar eko-sistemin kendisini müfredat, doğa alanlarını da okulun kendisi haline getirir.
Tüm bunlarla birlikte, bize göre bir alternatif kendini okul hudutları ile sınırlamaz. Okul çevresindeki tüm parklar, koruluklar, komşu bahçeleri okulun taşındığı alanlar olarak değerlendirilir. Yedi İklim'de çocuklar her gün belli etkinliklerini koruluk-orman-park alanlarında gerçekleştirirler. Bu zamanlar eko-sistemin kendisini müfredat, doğa alanlarını da okulun kendisi haline getirir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder